Prawidłowy rozwój dziecka – jak powinien przebiegać?

Rozwój dziecka w pierwszym roku życia – miesiąc po miesiącu

Pierwszy rok życia dziecka to okres wielu dynamicznych zmian, adaptacji malucha do nowego środowiska, jakże różnego od życia płodowego w łonie matki. Rodzice z radością obserwują każdą nową umiejętność, jaką nabywa ich potomek. Jak powinien wyglądać prawidłowy rozwój dziecka od 1. do 12. miesiąca życia? Jakich etapów rozwoju dziecka nie można przeoczyć?

Rozwój dziecka – 1. miesiąc życia

Jeśli chodzi o prawidłowy rozwój noworodka (podręcznikowo określa się tym mianem dziecko od chwili narodzin do 28. dnia życia) to wskazane jest, aby przybierał na masie ciała 26-31 g na dobę (pod koniec miesiąca powinien być cięższy o około 500 g w stosunku do masy urodzeniowej). Skóra jest cienka i zaróżowiona, na główce widoczne jest tzw. ciemiączko. Tak małe dziecko ma jeszcze niedojrzały organizm (zwłaszcza układ pokarmowy), nie odróżnia kolorów (poza czernią i bielą), a jego odruchy są bezwarunkowe i nieskoordynowane. Noworodek położony na brzuszku powinien być w stanie utrzymać głowę w górze przez około 3 sekundy. Miesięczne dziecko powinno też zaciskać dłoń na danym przedmiocie i po chwili rozluźniać uścisk. Jak wygląda rozwój dziecka w kolejnym miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 2. miesiąc życia

W 2. miesiącu życia niemowlę przestaje być noworodkiem, a tym samym:

• przybywa mu tkanki tłuszczowej (2-miesięczne dziecko jest cięższe o około 600g),
• jest coraz bardziej aktywne i ciekawe świata,
• rozpoznaje twarze rodziców,
• potrafi skupić wzrok na otaczających przedmiotach,
• zaczyna też głużyć (czyli gaworzyć – wydawać specyficzne dźwięki).

Jeśli chodzi o czynności ruchowe na tym etapie rozwoju, dziecko powinno leżąc na brzuszku, potrafić podnieść główkę na około 10 sekund (spada też poziom napięcia mięśniowego). Jak przebiega rozwój dziecka w 3. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 3. miesiąc życia

W 3. miesiącu życia niemowlę podnosi wysoko główkę oraz ramiona, wydaje coraz wyraźniejsze dźwięki (jeśli chodzi o rozwój mowy dziecka, pojawiają się głoski gardłowe i pierwsze łańcuchy sylabowe), wkłada palce do ust, śledzi wzrokiem ruchy swoich rąk i nóg. Zanika tzw. odruch Moro (odruch obejmowania). W pozycji siedzącej maluch potrafi utrzymać główkę pionowo przez 30 sekund. Pod koniec I kwartału niemowlę przybiera na wadze około 700 g. Jak przedstawia się rozwój dziecka w 4. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 4. miesiąc życia

Jeśli chodzi o rozwój dziecka w 4. miesiącu życia następuje znaczny progres w motoryce ruchów. Dziecko sięga ku wiszącym przedmiotom (zabawkom), bez trudu podnosi nie tylko główkę, lecz także klatkę piersiową, leżąc na plecach, potrafi przewrócić się na boki, wyprostować nóżki, które stają się coraz silniejsze. Dobrze rozpoznaje twarze i głosy bliskich, wkłada zabawki do ust, manipuluje nimi. Jak wygląda prawidłowy rozwój dziecka w 5. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 5. miesiąc życia

W tym okresie rozwojowym niemowlę podwaja swoją wagę w stosunku do masy urodzeniowej, a ponadto:

• chętnie gaworzy,
• przewraca się z plecków na brzuszek,
• zaczyna poznawać nowe pokarmy (dziecko karmione mlekiem modyfikowanym).

Niektórym wyrzynają się już pierwsze ząbki. Co należy wiedzieć o rozwoju dziecka w 6. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 6. miesiąc życia

Jakie umiejętności powinien opanować półroczny niemowlak? Dziecko przekłada przedmioty z jednej rączki do drugiej, spogląda na przedmiot, który upadł, chwyta swoje stopy i próbuje włożyć je do buzi. Otwiera usta na widok jedzenia i potrafi jeść pokarm z łyżeczki. Zauważalny jest też postęp w rozwoju mowy dziecka – często gaworzy, używając coraz wyraźniej sylab. Warto nadmienić, że po tym okresie maluch nie rozwija się już tak schematycznie i jego postępy są bardziej zindywidualizowane. Jak zatem przebiega rozwój dziecka w 7. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 7. miesiąc życia

Na tym etapie rozwoju dziecko jest bardzo towarzyskie i swobodnie gaworzy. Odnośnie czynności ruchowych, niemowlę staje się bardzo aktywne, wymaga ciągłej uwagi, gdyż:

• swobodnie pełza,
• podciąga się do przodu,
• zaczyna sprężynować,
• potrafi trzymać przedmiot w dwóch dłoniach,
• położone na podłodze potrafi się turlać.

Jak przebiega rozwój dziecka w 8. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 8. miesiąc życia

Rozwój niemowlaka opiera się na większej precyzji w chwytaniu przedmiotów i coraz większych umiejętnościach ruchowych. Dziecko może już stabilnie siedzieć, uczy się klaskać, machać, je palcami, pije z kubka trzymanego w rączkach i potrafi celowo upuścić dany przedmiot. Niektóre maluchy w tym wieku potrafią też same stać (chwiejnie). Co należy wiedzieć o rozwoju dziecka w 9. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 9. miesiąc życia

Na tym etapie rozwoju dziecko:

• zaczyna odczuwać lęk podczas nieobecności mamy (lęk separacyjny),
• rozumie znaczenie słowa „nie”,
• wykonuje proste polecenia (typu daj, chodź),
• wyraźnie podwaja sylaby,
• swobodnie pełza,

9-miesięczne maluchy spożywają też coraz więcej stałych pokarmów, uczą się samodzielnie jeść łyżeczką i wyjmują mniejsze przedmioty z większych. Jak wygląda rozwój dziecka w 10. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 10. miesiąc życia

10-miesięczne niemowlę szybko raczkuje, swobodnie siedzi bez podparcia i stoi samo, przytrzymując się mebli lub nóg stołu, próbuje też chodzić. Rozumie wiele prostych poleceń i wymawia sylaby z intonacją. Jeśli chodzi o prawidłowy przyrost wagi, jest to ok. 50-80 g na tydzień. Jak przebiega rozwój dziecka w 11. miesiącu życia?

Rozwój dziecka – 11. i 12. miesiąc życia

Dziecko około pierwszego roku życia zwykle ma 5-6 zębów, wypowiada pierwsze słowa, stawia kroki do przodu (trzymane za ręce), niekiedy samo chodzi, potrafi samodzielnie zjeść ciastko lub ćwiartkę jabłka, wykonuje proste polecenia. Mówi świadomie pierwsze słowa oraz dźwiękonaśladowcze wyrazy.

Podsumowując, znajomość poszczególnych stadiów rozwoju dziecka (zwłaszcza w okresie niemowlęcym) umożliwia szybkie zauważenie ewentualnych dysfunkcji i rozpoczęcie rehabilitacji. Z tego względu warto poszerzać swoją wiedzę na temat prawidłowych odruchów i potrzeb maluchów oraz uważnie obserwować dziecko już od pierwszych dni życia.